पर्यटन

दाङ, २८ असोज । प्युठानका विभिन्न कोटघर र देवीका मन्दिरहरुमा हतियार जुधाएर नाच्ने परम्परागत सरायँ नाचको रौनक सुरु भएको छ । दसैँ र तिहारसँगै प्युठानमा नाचिने सरायँ नाचले सबैतिर रौनकता बढाएको स्थानीयको भनाइ छ । दसैँको नवमी र दशमीको दिनमा यहाँका ऐतिहासिक कोटघर, दुर्गा र कालिका मन्दिरहरूमा राखिएका ऐतिहासिक हतियारहरु प्रदर्शन गर्दै पञ्चेबाजाको तालमा नाच्दै मन्दिर परिक्रमा गर्ने चलन रहेको छ । कोटहरुमा परेवा उडाउने र  पशुबली पनि दिने गरिन्छ । दसैँको अस्टमी र नवमीका दिनमा पशुबलि दिने र दशमीका दिनमा टीका लगाइसकेपछी एकादशीदेखि पूर्णिमासम्म कोटघर, दुर्गाभगवतीका शक्तिपीठहरु सरायँको रमझम र पञ्चेबाजाको धुनले गुल्जार बन्छ । हातमा तरवार, खुँडा बोकेकाहरू एकअर्काको ढाड जोडाउँदै नाच्छन्।् । ‘वाखै’ भन्दा छुट्टिने र ‘ह’ भन्दा ढाड जोड्ने गरिन्छ ।  यो क्रम तिहारपछिको पूर्णीमासम्म चल्छ । १३औँ शताब्दिमा प...

दाङ, १७ असोज । दाङको तुलसीपुर उपमहानगरपालिका वडा नम्बर ९ स्थित नवदुर्गा ग्रिन पार्कमा दुर्गाको मुर्ति स्थापना गरिएको छ । घटस्थापनाको अवसरमा पार्कमा आज दुर्गाको मुर्ति स्थापना गरिएको हो । वडा अध्यक्ष घनश्याम ढकालको विशेष उपस्थितमा समाजसेवी केशवराज सापकोटाले पार्कमा मुर्ति स्थापना गर्नुभएको हो । पितृको सम्झनामा पार्कमा दुर्गाको मुर्ति स्थापना गरिएको सापकोटाले बताउनुभएको छ । करिब ६ बिगाह क्षेत्रफलमा फैलिएको पार्कलाई आर्कषक बनाउन दुर्गाको मुर्ति स्थापना गरिएको हो । संघिय व्यवस्था लागु भएपछि २०७५ सालमा पार्कको परिकल्पना गरिएको छ । निर्वर्तमान नगरप्रमुख घनश्याम पाण्डेको पालामा २०७५ सालमा पार्कको परिकल्पना गरी डिपिआर गरिएको वडा अध्यक्ष घनश्याम ढकालले बताउनुभयो । उहाँका अनुसार पछिल्लो समय पार्कको विकासका लागि पालिकासंगै प्रदेश सरकारले पनि आवश्यक बजेट व्यवस्थापन गरिरहेका छन् । प्रदे...

दाङ, १४ असोज । तुलसीपुर उपमहानगरपालिका–१० गौरीगाउँस्थित गौरीगाउँ ताल ओझेलमा परेको छ । बजारबाट दक्षिणतर्फ नजिकै रहेको भए पनि प्रचारप्रसार नहुँदा सो ताल ओझेलमा परेको हो ।वरिपरि ताल र बीचमा मन्दिर निर्माण गरिएको छ । जहाँ कुनै समय सातवटा ताल थिए । तर अहिले ती सबै ताललाई एउटै बनाइएको छ । करिब आठ बिघा क्षेत्रमा फैलिएका उक्त तालको अवलोकन गर्न आउनेको अवस्था भने न्यून रहेको स्थानीयवासी रमेश बुढाथोकीले बताए । “यही बाटो हुँदै हिँड्नेहरू केही तस्वीर खिच्ने अड्न्छिन्”, उनले भने, “तर अवलोकन नै गर्ने भनेर आउनेहरू विरलै हुन्छन् ।” दाङमा नै सबैभन्दा ठूलो क्षेत्रमा फैलिएको उक्त ताललाई प्रचारप्रसार गर्न आवश्यक रहेको उनको भनाइ छ । तुलसीपुर बजारबाट नजिकै रहेको र सडक सञ्जालको पनि सहज पहुँच भएकाले पर्यटनको आकर्षणको मुख्य केन्द्र बन्न सक्ने उनले बताए । “विकट क्षेत्रका स–साना ताल पनि पर्यटनको केन्द्र बने...

दाङ, ११ असोज । दाङको घोराही उपमहानगरपालिका–१४ निवासी प्रेमकुमारी पुनले अल्लोको धागोबाट हातले बुनेर कोट, टोपी, झोला, जुत्ता लगायतका सामग्री तयार पार्दै आएकी छन् । आफूले तयार पारेका सामग्री विक्री गर्न उनी मेला, महोत्सव, दिवसहरुमा समेत पुग्ने गर्छिन् । अल्लो र उलनबाट बनाएका सामग्री मान्छेहरुले मन पराएर किनेपछि प्रेमकुमारीमा बेग्लै खुसी छाउँछ । त्यसैक्रममा विश्व पर्यटन दिवसको अवसरमा प्रेमकुमारीले अल्लो र उलनबाट हातले बुनेर तयार पारिएको झोला, टोपी, कोट, जुत्ता लगायत सामाग्री विक्रीका लागि स्टल राखिन् । जुन स्टलबाट लुम्बिनी प्रदेशका मुख्यमन्त्री चेतनारायण आचार्यले दुईवटा टोपी खरिद गरे । ‘अहिलेसम्म नेता, मन्त्रीलाई टोपी विक्री गरेको थिएन । कित उपहार दिइन्थ्यो । तर, मुख्यमन्त्रीले टोपी किनेर लगाउनुभयो । उहाँको यो कामले हामी उद्यमीहरुमा हौसला थपियो’उनले भनिन्–‘शिरको टोपी फेरेर हामीले बनाएको...

दाङ, १० असोज । घोराही उपमहानगरपालिका–१६ बाहुनडाँडामा रहेको गगटे तालमा स्थानीय वेदबहादुर ओलीले मोटरबोट सञ्चालन गरेसँगै स्थानीयको आम्दानी बढेको छ। बोटिङ गर्न आउनेले स्थानीय उत्पादन, परिकार खपत गरेपछि उत्पादनमा वृद्धि भएको हो। चालीस वर्षीय ओलीले मोटरबोट सञ्चालनसँगै कुखुरा, हाँस र माछापालन पनि गरेका छन्। उनको फर्मलाई आवश्यक पर्ने दानालगायत सामग्री आपूर्तिबाट पनि स्थानीयको आम्दानी बढोत्तरीमा टेवा पुगेको छ। मोटरबोट सञ्चालनसँगै कुखुरा, हाँस र माछापालनबाट प्रशस्त आम्दानी हुने गएको उनले बताए। ‘मेरो सानो रिसोर्ट पनि भएकाले  बोटिङ गर्न आउनेहरू त्यहाँ पनि पुग्छन् यसले व्यवसाय प्रवर्द्धन भएको छ,’ उनले भने। सार्वजनिक बिदा र शनिबार बढी आन्तरिक पर्यटक आउने गरेका, गर्मीका बेला दैनिक २५–३० जना बढीले बोटिङ गर्ने तथा अन्य व्यवसायबाट आफूले मासिक रु एक लाख ५० आम्दानी गर्दै आएको उद्यमी ओलीले बताए। ...

प्युठान, ९ असोज । प्युठान जिल्लाको प्रमुख धार्मिक तथा पर्यटकीय स्थल स्वर्गद्वारीमा प्यागोडा शैलीको मन्दिर निर्माण गर्न थालिएको छ । स्वर्गद्वारी आश्रमले भक्तजनको दान र सहयोगबाट मन्दिर निर्माण गर्न लागेको हो । दसैँपछि निर्माण सुरु गर्ने गरी मन्दिर निर्माणको लागि भक्तजनबाट निःस्वार्थ सहयोगका लागि अपिल गरिएको स्वर्गद्वारी आश्रमका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत हरि अधिकारीले जानकारी दिएका छन् । ‘पशुपतिनाथको जस्तै शैलीमा मन्दिर बनाउन लागिएको हो’, आश्रमका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत अधिकारीले भने, ‘नयाँ मन्दिर काठैकाठको प्यागोडा शैलीको मन्दिर बन्नेछ ।’ प्यागोडाशैलीको उक्त मन्दिर दुईतले छानो हुने छ । चारैतर्फ मुख्य कलात्मक काष्ठद्वार, प्रत्येक टुँडाल र लकासीहरूमा भगवानका विभिन्न अवतार चित्राङ्कित काष्ठकलाको प्रयोग गरिने आश्रमले जनाएको छ । अहिलेको पुरानो मन्दिरलाई थप आकर्षक बनाउने गरी जनस्तरबाटै सहय...

दाङ, ८ असोज । लुम्बिनी प्रदेशका मुख्यमन्त्री चेतनारायण आचार्यले दाङ दंगिशरण गाउँपालिका-३ चखाैरा स्थित थारु सांस्कृतिक संग्राहलयकाे अवलाेकन गरेका छन्। पश्चिम नेपालका थारु समुदायकाे कला, संस्कृति, रिति रिवाज, भेषभुषा सहित परम्परागत रुपमा प्रयाेग हुदै आएका तर, हाल लाेप हुने अवस्थामा पुगेका बस्तुहरु संरक्षण गरेर राखिएको छ । पूर्व मुख्यमन्त्री डिल्लीबहादुर चाैधरी संरक्षक रहेकाे याे संग्राहलयमा थारु समुदायकाे जन्म, मृत्यु, विवाह लगायतका संस्कार संग जाेडिएका परम्पराहरुलाइ चित्र, मुर्ति, गरगहना, भेषभुषाबाट चित्रण गरिएको छ । पछिल्ला दिनमा विद्यार्थी तथा थारु कला, संस्कृतिकाे साेधकर्ताहरुकाे आकर्षणकाे थलाे बन्दै गएकाे छ । विद्यार्थीहरु थारु समुदायकाे संस्कार अध्ययन गर्न आउने गरेकाे थारु सांस्कृतिक संरक्षण केन्द्रका उपाध्यक्ष शान्ता चाैधरीले जानकारी दिए । संग्रहालय अवलाेकन गर्न भाैतिक पूर्व...

दाङ, ६ असोज । घोराही–१४ मा रहेको प्रथम सहिद लखन थापा पार्क टिकटक बनाउने र घुमफिर गर्ने मात्रै नभएर बालबालिकालाई घुम्न जाने तथा रमाउने थलोको रुपमा विकसित हुन थालेको छ । घोराही उपमहानगरपालिका वडा नं. १५ भरतपुर बस्दै आउनुभएकी नविता पन्थी छोरी लिएर पार्कमा पुग्नुभएको थियो । ‘प्रायः विदाको दिनमा आइन्छ’– उहाँ भन्नुहुन्छ– ‘केटाकेटी रमाउने ठाउँ भएको छ ।’ पछिल्लो समय व्यवस्थितसँगै आकर्षक बन्दै गएपछि पार्कमा जानेको संख्या पनि बढ्न थालेको छ । पार्कमा पानीको फोहोरा, बस्नलाई बेञ्च, बिजुली, पानी, शौचालय, विभिन्न जातजातिका पोशाक लगाएर फोटो खिच्ने टिकटक बनाउने, झुलेनीदेखि ‘सेल्फी जोन’ लगायतका पूर्वाधार निर्माण भएपछि लखन पार्क आन्तरिक पर्यटनको केन्द्र बन्न थालेको हो । घोराही बजारको मुख्य केन्द्रमै रहेको पार्कमा शनिबार र विदाको दिनमा ठूलै भीड लाग्ने गरेको छ । पार्क व्यवस्थित र आकर्षक बन्दै गएपछि घुम्न आ...

दाङ, ४ असोज । पाँच सय वर्ष पुरानो मानिएको दाङको लमही नगरपालिका–९ स्थित रिहार धाम हिजोआज सुनसान छ। हरेक वर्ष माघीमा मेला लाग्दा मात्र घुइँचो हुने गरेको भए पनि अन्य समयमा सुनसान हुने गरेको छ। दैनिक एक–दुई जना मन्दिरमा दर्शन गर्न मुस्किलले आउने गर्छन्। खासगरी सोही ठाउँमा हरेक वर्ष माघे सङ्क्रान्तिका अवसरमा लाग्ने मेलामा भारतबाट आउने दर्शनार्थी धेरै हुन्छन्। पारिवारिक सुःख र पशु चौपायालाई रोगव्याधीले नसताउने धार्मिक विश्वासका साथ भारतबाट यसरी आउने गर्छन्। विशेषगरी त्यहाँ लाग्ने मेलामा भौरी (ढुङ्गा) बोकेर को बलियो छ भन्दै मन्दिर परिक्रमा गर्ने चलन छ। द्वापर युुगमा ऋषिमुनिहरूले बिहार गरेको स्थलका रूपमा रिहार परिचित छ। बगारबाबासहित भैने पर्शुु, मामीसौरी, बराह झाँक्री मन्दिर, गणेश मन्दिर, शिव मन्दिरजस्ता तीर्थाटन पर्यटकका लागि धार्मिक संरचना रहेका छन्। त्यहाँ अहिले १० लाखको लागतमा उद्यान...